Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü, Çayır Mera ve Yem Bitkileri Daire Başkanlığı tarafından düzenlenen Mera Bilgi Sistemi ( MERBİS) konulu toplantı 15 Kasım 2014 tarihinde gerçekleştirilen açılış töreni ile başladı. Toplantının açılışına Çayır Mera ve Yem Bitkileri Daire Başkanı Mesut Akdamar, Antalya İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürü Ahmet Dallı, İl Müdür Yardımcısı Gökhan Karaca, Tarımsal Altyapı ve Arazi Değerlendirme Şube Müdürü Şerife Aksoy ile İl Müdürlükleri mera birimlerinde çalışan teknik personel katıldı.
Toplantının Antalya'da düzenlenmesinden dolayı mutluluk duyduğunu ifade eden İl Müdürü Ahmet Dallı başarılı ve verimli bir toplantı olması dileğinde bulundu.
Çalışmaların yürütülmesinde personelle birlikte hareket ettiklerinin altını çizen Çayır Mera ve Yem Bitkileri Daire Başkanı Mesut Akdamar, "Bu toplantıları motivasyon, yapılan işleri değerlendirme ve ortak aklı bulma noktasında çok önemli buluyorum. Yaptığımız işlere sizlerle karar vermekteyiz. İlk günde söylediğimiz gibi yine aynı şeyi söylüyoruz çalışmalarımızı sizlerle birlikte yapacağız. Bu işin üç farklı ayağı var. Birinci ayağını üniversiteler ve araştırma enstitüleri, ikinci ayağını Bakanlık ve üçüncü ayağını ise taşra teşkilatında çalışan arkadaşlarımız oluşturmakta" diye konuştu.
14.6 milyon hektar mera alanının 10.1 milyon hektarının tespiti yapıldı
2014 yılının talimatların güncellendiği bir yıl olduğunu belirten Akdamar şöyle devam etti; "Şubat ayından itibaren 4 talimat yayımladık. Şu anda mevzuatla ilgili olarak sıkıntıların aşılması noktasında güncellemeleri yaptık. 2015 hedeflerimiz arasında meralarımızın ıslahları ile ilgili daha iyi mesafe almak var. Mera Kanunu çıkalı 15 yıl oldu. Türkiye İstatistik Kurumu 2001 yılı tarım sayımına göre Türkiye'de 14.6 milyon hektar mera alanı var. Bunun 10.1 milyon hektarı tespit edilmiş. Bu alanın 5.7 milyon hektarının tahdidi yapılmış. Tahdidi yapılan bu alanın ise 3.3 milyon hektarının tahsisi yapılmış".
Bir yere mera denilmesi için tahsisi yapılmış, kadim olduğu ispatlanmış olmalı
Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun Kararı gereği bir yere mera denilmesi için iki şartın gerekli olduğuna işaret eden Akdamar; "Birincisi mutlaka tahsisin yapılmış olması. İkincisi kadim olduğunun ispatlanmış olması gerekli. Demek ki ne yapmamız gerekiyor. Tespit ve tahdidi yapıp orda bırakılmamalı. Mutlaka tahsisi yapılmalı ki hukuki olarak hüviyet kazandıralım".
Artık meralarımızın ıslahını konuşmalıyız
Mera ıslahının çok maliyetli olduğuna dikkat çeken Akdamar, "2015 yılına kadar yaklaşık olarak 750 bin dekar merayı ıslah edeceğiz diye hedef koyduk. İllerimizden 127 ıslah projesi geldi ve 690 bin dekar alan ıslah edildi. Mera Kanunun çıkalı 15 yıl oldu ve tespit ve tahdidi değil artık mera alanlarının ıslahını konuşmalıyız. Bu alanları nasıl daha yararlı hale getirebiliriz bununla ilgili çalışmalıyız. Yılda ortalama 300 bin dekar mera ıslahı yapmışız" dedi.
350 kişilik ekiple, 14.6 milyon hektar mera alanını yönetmeye çalışıyoruz
Mera ile ilgili çalışmaların sıkıntılı olduğunu kaydeden Akdamar; "Tespit, tahdit, ıslah ve diğer hususlarda hep sizlerle birlikte hareket etmekteyiz. Sıkıntılı bir alanda çalışmaktayız 21.5 milyon hektar orman alanı ile ilgili işler 50 bin kişilik ekiple yürütülmekte. Biz Bakanlık olarak ise tüm ekibimiz 14.6 milyon hektar mera alanına karşılık 350 kişilik ekiple bu alanların yönetimini yapmaya çalışıyoruz ve yıllık bütçemizde 20 milyon TL. Bu sadece ıslah için değil. Tespit ve tahdit de dahil. Hakikaten işimiz zor. Bunu mevcut durumu ortaya koymak için söylüyorum. Kısıtlı imkanlarla en yüksek verimi almaya çalışıyoruz. Bu bizim işimiz ve en iyisini yapmak durumundayız. Merada çalışan arkadaşlarımız özverili çalışmakta" şeklinde konuştu.
Mera ıslah projelerinin daha farklı biçimde hazırlanması ile ilgili çalışma yaptıklarını kaydeden Akdamar ıslah alanlarının arttırılması ile ilgili hazırlanan çalışmanın Sayın Bakan'a sunulduğunu söyledi.
Meralar orta malı, o nedenle sahiplenilmiyor
Avrupa'daki mera alanlarına değinen Akdamar, "Örneğin İngiltere' de 11.5 milyon hektar, İspanya'da 11.1 milyon hektar, Fransa'da ise 10 milyon hektar mera alanı bulunmakta. Türkiye'de hepsinden çok daha fazla mera alanı var. Bir an önce bu alanlarla ilgili çalışmalarımızı tamamlamalıyız. Tabi mera alanları sıkıntılı alanlar. Selçuklu ve Osmanlı'dan bu yana bu alanlar orta malı hüviyetinde olduğu için sorunlu yerler. Çünkü sahibi çok olanın aslında sahibi olmuyor. Herkes bu alana bir diğerinin bakmasını istiyor o yüzden de sahip çıkılmıyor. Bu sosyal yapımızdan kaynaklanmakta. Mera ile ilgili çalışmaların sadece kanun, talimat ve yönetmelikler ile halledilmesi pek mümkün olmuyor" dedi.
Mera yönetimi ile yem üretimi 2 katına çıkabilir
Sadece otlatma planına uyarak mera alanlarından üretilen kaba yem miktarının iki katına çıkarılabileceğine dikkat çeken Akdamar şöyle devam etti; "Türkiye'nin kaba yem açığı 6 milyon ton. Şu anda mera alanlarından 14 milyon ton yem elde edilmekte. Meraların doğru yönetimi ve otlatma planına uyulması ile 28 milyon ton yem üretilebilir. Her geçen gün hayvan sayısı artan ülkemizde kaba yem açığı karşılanacağı gibi aynı zamanda kaba yem fazlası bile verebiliriz" .
25 bin köy ve 200 bin mera parseli verisi sisteme girilmiş
Mera Bilgi Sisteminin 2004 yılında uygulamaya koyulduğunu hatırlatan Akdamar, "Sistem daha sonra online hale getirildi. 5.7 milyon tahdidi bitmiş mera alanının 5 milyon hektarı sisteme aktarılmış durumda. 800 bin hektar sisteme aktarılmamış veri var. Bunların sisteme aktarılmasını istiyoruz. 260 aktif kullanıcı, 25 bin köy ve 200 bin mera parseli verisi sisteme girilmiş. Dünyanın en iyi yazılımını da yapsanız başarısı sistemi kullananlarla ilgilidir. Bunlar sizin sayesinde olmuş. İyinin bir tek düşmanı vardır daha iyisi, o yüzden daha iyisini yapmalıyız" dedi.
Haber:Derya Bilgin
Fotoğraflar:Hakan Bodur